Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun yeni internet yayını düzenlemesi Resmi Gazete'de yayımlandı

12 Ağustos 2019

AKP’ye yakın isimlerin "Eşcinselliği özendiriyor", “Ahlakımız bozuluyor” cümleleriyle eleştirdiği internet üzerinden yayın yapan kuruluşlar, RTÜK denetimine alındı.

AKP'nin medyayı kuşatmasının ardından internet yayınları artmıştı. RTÜK bundan sonra internet üzerindeki denetimini arttıracak. İnternetten TV yayını yapmak isteyenlere 100 bin TL karşılığında lisans verecek. AKP'nin yeni düzenlemesi internetteki yayınları, basın özgürlüğünü boğma girişimi olarak değerlendirildi.

RTÜK ÜYESİ TAŞCI: İKTİDAR TARAFININ 
DA RAHATSIZLIĞINI ARTTIRDI

CHP’nin RTÜK Temsilcisi İlhan Taşcı, düzenlemeyle ilgili Odatv’ye konuştu. Taşcı, şu ifadeleri kullandı:

“Geçen yıl mart ayında TBMM’de yasa çıkmıştı. Ancak uygulama yönetmeliği ancak bugün, Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu yönetmelikle birlikte radyo ve televizyonlarından ardından ilk kez internet mecrası ve isteğe bağılı yayınlar denetim altına alınacak.

İnternette yayın yapanlar 1 ay içerisinde lisans başvurusu yapmak zorunda. Eğer yapmazlarsa kaçak yayın yapmış sayılacak.

Medya ve yayıncılık alanında günden güne artan kısırlaşma ve çölleşmenin ardından yayıncılık internet mecrasına yöneldi. Ve bu alandaki yayınların bazıları dolu içerikleri ve nitelikleriyle öyle bir noktaya geldi ki, ana akım olarak adlandırılan kimi yayıncılardan bile çok izlenir dinlenir hale geldi.

Yayıncılık dünyasında oluşan baskı ve üzerine örtülen ölü toprağı deyim yerindeyse internet mecrasıyla silkelenip atıldı. Haliyle bu durum iktidar tarafının da rahatsızlığını arttırdı.”

“ÖZGÜRLÜK ALANINI TIKAYAN
BİR YÖNETMELİK 
OLARAK TARİHE GEÇECEKTİR”

Taşcı açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Yazılı, görsel medya ve yayıncılığın sıkı denetim altına alındığı, ekran komiserlerinin canhıraş görev yaptığı, gazete manşetlerinin saray eşrafında belirlendiği ortamda internet boş geçilemezdi ki öyle de yapıldı. Uygulama yönetmeliği, özgürlük alanını tıkayan bir yönetmelik olarak tarihe geçecektir.

Artık interneti RTÜK gözetleyecek. Ancak sorun şu ki, RTÜK’ün teknik alt yapısı, insan kaynağının bu konuda yeterliliği tartışmalıdır. Göç yolda düzülecek ama subjektif ölçütlerle denetim yapılacak. Bu denetimin sınırı uygulamada belirlenecek.

Lisans aşamasını geçenler ise iktidarın istemediği, RTÜK’ün kimi zaman subjektif ölçütlerle yaklaşımı nedeniyle özgür bir yayıncılık yapamayacaklar.”

'RTÜK’ÜN İNTERNET ALANINDA NELER YAPABİLECEĞİNİN SINIRLARI DA EN AZ İNTERNET MECRASI KADAR UÇSUZ BUCAKSIZ OLACAKTIR'

İnternetteki özgürlük alanının sınırını iktidarın çizeceğini belirten Taşcı şunları kaydetti:

“Özgürlüğün sınırsız olmadığı evrensel kararlarla benimsenmiştir. Ancak sorun özgürlükte değil, sorun özgürlük alanının iktidar tarafından belirlenmesinde. iktidarın istediği, sarayın uygun gördüğü kadar ‘özgür’ yayın yapılabilecek olmasında.

Bu yönetmelik özgürlük alanını tıkayan bir denetim mecra alanı olarak tarihe geçecektir.

Youtube, Netflix, Periscope mevzuatın geniş yorumuyla her şekilde denetlenir, RTÜK radarına takılırlar. Belki de Türkiye, dünyanın pek çok ülkesinde yayıncılık yapan Netflix’i yasaklayan ilk ülke olabilir.

Zaten isteğe bağlı yayınların tercih edilmesinin altında yatan en önemli neden, nitelikli yayınların Türkiye’de yayınlanmamasıydı.

Artık isteğe bağlı platformlardaki filmlerde, programlarda bol bol bip duyacağız, mozaikler olacak çiçek, kuş kondurulacak.

Yabancı şarkı kliplerini, bu şarkıların sözlerini Türkçeye çevirerek denetleyen ve cezalandıran RTÜK’ün internet alanında neler yapabileceğinin sınırları da en az internet mecrası kadar uçsuz bucaksız olacaktır. Neler yaşanacağını, ne yasaklar geleceğini, hepsini uygulamada göreceğiz.”

RTÜK'TEKİ AKP'LİLERDE GÖRÜŞ AYRILIĞI

İnternetteki hangi ortamın nasıl denetleneceği konusunda RTÜK'teki iktidar partisi üyeleri arasında bile görüş ayrılıkları olduğu öğrenildi.

DÜZENLEMEDE NELER VAR

Radyo ve Televizyon Kurumu (RTÜK), İnternet üzerinden yayın yapan Netflix, BluTV ve Puhutv gibi internet televizyonlarına yeni düzenleme getirdi. Buna göre İnternet üzerinden yayın yapan televizyonların yurtiçi-yurtdışı kaynaklı olanları RTÜK denetimine dahil olacak ve bu kurumların yurtdışı kaynaklı olanları Türkiye’de şirket kurmak zorunda kalacak.

“Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik”le yapılan düzenlemeler bugün itibariyle Resmi Gazete'de yayınlanarak yasalaştı.

İNTERNET RADYOSU İÇİN 10 BİN TL 
İNTERNET TV İÇİN 100 BİN TL LİSANS PARASI

Yönetmeliğe göre yayınlarını internet üzerinde sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının RTÜK'ten yayın lisansı alması gerekiyor. Yayın lisansına başvuruları sadece ananomim şirketlerinin yapabileceğini belirten düzenlemede, lisans ücretleri de belirtildi. İnternet radyoları için lisans ücreti 10 bin TL, internet TV yayın lisansı için 100 bin lira istendi.

LİSANS ZORUNLULUĞU

İnternetten yayın yapmak için lisans almanın zorunlu hale getirildiği düzenlemede şunlar kaydedildi:

“Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılar Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı almak zorundadır.

Bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan internet ortamından radyo yayını sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-RD yayın lisansı, internet ortamından televizyon yayını sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-TV yayın lisansı, internet ortamından isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak için talepte bulunanlara İNTERNET-İBYH yayın lisansı verilir.

Aynı medya hizmet sağlayıcı kuruluş ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe bağlı yayın hizmeti sunabilir ve bu hizmetler için ayrı ayrı yayın lisansı almak zorundadır.”

YABANCI MEDYAYI DA KAPSIYOR

Yabancı içerik sağlayıcıları için de yeni düzenlemeler yapıldı:

“İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunmasına rağmen, Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu Üst Kurulun görev alanına ilişkin uluslararası antlaşmalar ve 6112 sayılı Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının veya platform işletmecilerinin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletimi ile internet ortamından Türkçe olarak Türkiye’ye yönelik yayın yapan veya yayın dili Türkçe olmamakla birlikte Türkiye’ye yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren yayın kuruluşlarının yayın hizmetleri hakkında da bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu kuruluşların internet ortamındaki yayınlarına devam edebilmeleri için Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yargı yetkisi altındaki diğer kuruluşlar gibi Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de internet ortamından yayın iletim yetkisi alması zorunludur.”

YILLIK NET SATIŞLARININ
BİNDE BEŞİNİ RTÜK ALACAK

Netflix, BluTV gibi abonelerine içerik sağlayanlardan da ayrıca para istendi:

"Yayın hizmetlerini abone ve/veya kullanıcılara ücret karşılığında ve koşullu erişim yoluyla sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar yıllık net satışlarının binde beşini izleyen yılın Nisan ayı sonuna kadar Üst Kurula öderler."

Yönetmelikte, gereken şartları yerine getirmeyenlerin lisanslarının iptal edileceği, yayın durdurma uygulanacağı belirtildi.

İnternetteki yayınların da mahkeme kararıyla erişime engellenebileceği vurgulandı.

Çocuklarla ilgili de düzenleme getirildi:

"İnternet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar ile yayın iletim yetkisi verilen internet yayın platform işletmecileri, çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde yayınlara ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbirleri almakla yükümlüdür.”

1 AY SÜRE VERİLDİ

Yayıncılara lisans almak için 1 ay süre verildi. Yönetmelikle şu hükümler getirildi:

“Karasal, uydu, kablolu veya diğer ortamlardan ilgili mevzuata uygun olarak Üst Kuruldan geçici yayın hakkı ve/veya yayın lisansı bulunan ve bu yayınlarını internet ortamından da sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar bir ay içerisinde 7 nci maddenin üçüncü fıkrasında istenilen bilgi ve belgelerle birlikte 6 ncı maddenin birinci fıkrası uyarınca Üst Kurula başvuruda bulunmaları halinde yayınlarına internet ortamından da devam edebilirler.

Karasal, uydu, kablolu veya diğer ortamlardan geçici yayın hakkı ve/veya yayın lisansı bulunmadığı halde internet ortamından radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunan gerçek ve tüzel kişiler bir ay içerisinde internet ortamından yayın lisansı başvurusunda bulunmaları halinde yayın lisansı verilmesi işlemleri tamamlanıncaya kadar yayın hizmetlerini sunmaya devam edebilirler.

İnternet ortamından yayın hizmetlerinin iletimini gerçekleştiren platform işletmecileri yayın iletim yetkisi almak için bir ay içerisinde Üst Kurula başvurmak zorundadır. Bir ay içerisinde internet ortamından yayın iletim yetkisi başvurusunda bulunmaları halinde yayın iletim yetkisi verilmesi işlemleri tamamlanıncaya kadar yayın hizmetlerinin iletimini yapmaya devam edebilirler.” Odatv

Yorumlar